මහාචාර්ය ගණනාථ ඔබේසේකර මහතාණෙනි ,ඔබට සුබ ගමන්
ජාත්‍යන්තර කීර්තියට පත් ශ්‍රී ලාංකික මානව විද්‍යාඥයෙකුවූ මහාචාර්ය ගනනාත් ඔබේසේකර මහතා අද මාර්තු 25 දා සිය ගමන් මග නිමකර තිබුණි.ඔහු මියයනවිට 95 වන වියෙහි පසුවිය.
1930 පෙබරවාරි 2 වන දින ශ්‍රී ලංකාවේ උපත ලද ඔබේසේකර මහතා, සිය උසස් අධ්‍යාපනය 1955 වසරේදී පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයෙන් ඉංග්‍රීසි භාෂාව පිළිබඳ ශාස්ත්‍රවේදී උපාධියක් ලබා ගැනීමෙන් ඇරඹු අතර පසුව ඔහු වොෂිංටන් විශ්වවිද්‍යාලයෙන් ශාස්ත්‍රපති උපාධියද (1958) හා ආචාර්ය උපාධියද (1964) හිමිකර ගත්තේය. අනතුරුව ඔහු අමෙරිකාවේ ප්‍රින්ස්ටන් වෙත පත්වීමට පෙර, ඔබේසේකර ලංකා විශ්ව විද්‍යාලයේ ද වොෂින්ටන් විශ්ව විද්‍යාලයේ සහ සැන් ඩියාගෝ හි කැලිෆෝනියා විශ්ව විද්‍යාලයේ ආචාරවරයෙකු ලෙස සේවය කළේය.අනතුරුව ඔහු 1980 සිට 2000 දී විශ්‍රාම යන තෙක් ප්‍රින්ස්ටන් විශ්ව විද්‍යාලයේ මානව විද්‍යා අංශයේ සභාපති සහ මහාචාර්යවරයෙකු ලෙස කටයුතු කළේය.
ඔබෙසේකරට ශාස්ත්‍රීය සම්මාන කිහිපයක් හිමි වූ අතර, එම විෂය සඳහා ඔහු කළ ශාස්ත්‍රීය දායකත්වය අගයමින් රාජකීය මානව විද්‍යා ආයතනය විසින් තෝමස් එච්. හක්ස්ලි පදක්කම ද ඇතුළුව1978 දී ඔහුට ගුගන්හයිම් ශිෂ්‍යත්වයක් පිරිනමන ලදී.
ලංකාවේ සංස්කෘතිය, සමාජය, ඉතිහාසය හා දේශපාලනය පිළිබඳව අති විශාල සමාජ-මානව විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ සම්භාරයක් ලොවට දායාද කළ අයෙකුවිය.ඔහු ලෝක ප්‍රකට මානව විද්‍යාඥයන් අතර සුවිශේෂී ස්ථානයක් හිමිකරගත් අයෙකු වූ අතර වත්මත් ඉතිහාසයේ ඔහු තරම් විවිධ විෂයන් අලලා ඉතා හරවත් ශාස්ත්‍රීය කෘතීන් රැසක් ලියා ප්‍රකාශයට පත්කළ වියතෙක් අප රටේ බිහිවූ නැති තරම්ය.
එකී විෂයන් අතර මානව විද්‍යාව, මනෝවිශ්ලේෂණය, ආගම හා සංස්කෘතිය යන විෂයන් වේ, ඇමෙරිකාවේ ප්‍රින්ස්ටන් විශ්වවිද්‍යාලයේ මානව විද්‍යා අංශයේ සම්මානිත මහාචාර්යවරයෙකු ලෙස 2000 වසරේ විශ්‍රාම ගැනීමට පෙර වසර විස්සකට අධික කාලයක් සේවය කර තිබුණි.
මහාචාර්ය ඔබේසේකරගේ පර්යේෂණ විශේෂයෙන් දකුණු ආසියාවේ මනෝවිශ්ලේෂණය, මානව විද්‍යාව, හා ආගමික අත්දැකීම් අතර සම්බන්ධතා කෙරෙහි යොමු විය. ඔහු ශ්‍රී ලංකාව හා ඉන්දියාව තුළ පුළුල් ක්ෂේත්‍ර පර්යේෂණ පවත්වමින්, පෞද්ගලික සංකේතවාදය, බුද්ධාගම, කර්මය, හා යටත්විජිතවාදයේ සංස්කෘතික බලපෑම් වැනි මාතෘකා ගවේෂණය කළේය.
බටහිර නොවන සමාජයන් පිළිබඳ බටහිර අර්ථකථනයන් අභියෝගයට ලක් කරමින් නව්‍ය ප්‍රවේශයන් සඳහා ඔහු ජාත්‍යන්තර කීර්තියට පාත්‍රවූ අයෙකු විය. ඔහුගේ සුප්‍රකට කෘතියක් වන “The Apotheosis of Captain Cook: European Mythmaking in the Pacific” (1992) මගින් හවායි දේශවාසීන් විසින් කැප්ටන් ජේම්ස් කුක් දෙවියන් බවට පත් කිරීම පිළිබඳ යුරෝපා-කේන්ද්‍රීය කථානය ප්‍රශ්න කරමින් මානව විද්‍යාඥ මාෂල් සහ්ලින්ස් සමඟ සැලකිය යුතු විවාදයක් ඇති කළේයයි සඳහන්වේ.
ඔබේසේකර මහතා “Medusa’s Hair: An Essay on Personal Symbols and Religious Experience” (1981), “The Cult of the Goddess Pattini” (1984), “Buddhism Transformed: Religious Change in Sri Lanka” (රිචඩ් ගොම්බ්‍රිච් සමඟ සම-කර්තෘත්වය, 1988), “The Work of Culture” (1990), හා “Imagining Karma” (2002) ඇතුළු බලපෑම්කාරී ග්‍රන්ථ රැසක කර්තෘවරයා විය. ඔහුගේ විද්වත් කටයුතු නිතර සාහිත්‍ය විශ්ලේෂණය, ඓතිහාසික සන්දර්භය, හා මනෝවිශ්ලේෂණ න්‍යාය ඒකාබද්ධ කිරීමෙන් යුක්ත වූ අතර, එය ඔහුගේ මුල් ඉංග්‍රීසි සාහිත්‍ය පුහුණුව හා පුළුල් බුද්ධිමය කුතුහලය පිළිබිඹු කරයි.
ෆුල්බ්‍රයිට් ශිෂ්‍යත්වලාභියෙකු සහ ශ්‍රී ලංකාවේ සම්භවයක් ඇති ඔබේසේකර මහතා, විශ්ව මානව තේමාවන් සම්බන්ධයෙන් කටයුතු කරමින් තම සංස්කෘතිය විවේචනාත්මක දුරස්ථභාවයකින් අධ්‍යයනය කිරීමේ හැකියාව සඳහා ප්‍රශංසාවට ලක් විය. සංස්කෘතිය, ආගම, හා යටත්විජිත ගැටුම් අධ්‍යයනයට විද්වතුන් ප්‍රවේශ වන ආකාරයට බලපාන, මානව විද්‍යාවේ චිරස්ථායී උරුමයක් ඔහු තබා ගොස් ඇත. ඔහුගේ අභාවයෙන් පසු, ගනනාත් ඔබේසේකර මහතා නිර්භීත චින්තකයෙකු හා ලෝකය පුරා ප්‍රතිධ්වනිත වන අදහස් ඇති උපදේශකයෙකු ලෙස සිහිපත් කෙරේ.
මහාචාර්ය ඔබේසේකර 2003 වසරේදී එක්සත් රාජධානියේ මැන්චෙස්ටර් විශ්වවිද්‍යාලයේ පැවති බ්‍රිතාන්‍ය රාජකීය මානව විද්‍යා සංගමයේ පර්යේෂණ සමුළුවේදී, මානව විද්‍යා ක්ෂේත්‍රයට අසමසම දායකත්වයක් සැපයූ විශිෂ්ට මානව විද්‍යාඥයින්ට ජීවිතයේ එක් වරක් පමණක් පිරිනමනු ලබන Thomas H. Huxley සම්මානයෙන් පිදුම් ලැබීය. මෙම උත්කෘෂ්ට සම්මානය ඔහුගේ විශිෂ්ට සමාජ-මානව විද්‍යාත්මක දායකත්වය පිළිගැනීමේ සාක්ෂියකි.
දශක ගණනාවක් තිස්සේ ඔහුගේ විද්වත් කටයුතු ඔස්සේ, ඔබේසේකර මහතා, විශේෂයෙන් යටත්විජිත බලපෑම් යටතේ දකුණු ආසියාවේ සංස්කෘතික හා ආගමික ප්‍රතිවර්තනයන් පිළිබඳව, ගැඹුරු අවබෝධයක් ලබා දීමට උත්සාහ කළේය. ඔහුගේ කෘති, සංස්කෘතික අධ්‍යයනයේ මනෝවිශ්ලේෂණාත්මක පිරික්සුම සමඟ ඓතිහාසික හා සමාජ විද්‍යාත්මක ප්‍රවේශයන් ඒකාබද්ධ කරමින්, වර්තමාන මානව විද්‍යාවට සැලකිය යුතු බලපෑමක් ඇති කර ඇත.
ඔහුගේ ජීවිත කාලය පුරා, මහාචාර්ය ඔබේසේකර, දිවයිනේ වැද්දන් ගේ ඉතිහාසය ඇසුරෙන් සිදු කල පර්යේෂණාත්මක ප්‍රබන්ධයන් බොහෝ පැසසුමට ලක්වූවේය. විශේෂයෙන් දකුණු ආසියානු සංස්කෘතිය හා සමාජය පිළිබඳ පර්යේෂණයන්හි ගෝලීය සම්මුතීන් අභියෝගයට ලක් කරමින්, ඒවා ලිහිල් කිරීමට දායක විය. ඔහුගේ උසස් විශ්ලේෂණාත්මක දැක්ම, ආදර්ශවත් ක්ෂේත්‍ර කටයුතු, හා ප්‍රබල න්‍යායාත්මක දායකත්වය හේතුවෙන් ඔහුගේ කෘති විෂය ක්ෂේත්‍රයෙහි සුවිශේෂී බලපෑමක් ඇති කර ඇති බව සඳහන්වේ.
මහාචාර්ය ගනනාත් ඔබේසේකරගේ අභාවය, ශ්‍රී ලංකාවේ පමණක් නොව ලෝක මානව විද්‍යා හා අධ්‍යයන ක්ෂේත්‍රයේ ද මහත් හිඩැසක් නිර්මාණයවන බව විද්වත් මතයවේ. ඔහුගේ අසීමිත දැනුම, ගැඹුරු අවබෝධය, හා විෂය කරුණු ගවේෂණයේදී නිර්භීත ප්‍රවේශය, අනාගත පරම්පරාවල පර්යේෂකයින්ට මඟ පෙන්වන ස්ථාවර ආලෝකයක් වනු ඇත. ලාංකීය සංස්කෘතික උරුමය ගෝලීය සංවාදයකට ගෙන යාමේදී ඔහු දක්වන ලද කැපවීම හා දායකත්වය, ඔහුගේ උරුමය බවට පත්ව ඇත.
මේ වන විට ජාත්‍යන්තර මානව විද්‍යා ප්‍රජාව, ඔහුගේ දීප්තිමත් ශික්ෂකයන්, හා ලාංකේය සමාජය ඔහුගේ අභාවය පිළිබඳව ශෝකය ප්‍රකාශ කරමින් බොහෝ පුවත්පත් දෙස් විදෙස් රටවල පළකර තිබුණි. ඔබේසේකර මහතාගේ ගවේෂක ජීවිතය ඉදිරි පරම්පරාවල විද්වතුන්ට නිරන්තර ආභාෂයක් වනු ඇති බවත් ඔහුගේ ග්‍රන්ථ හා සංකල්ප, සංස්කෘතිය, ආගම, හා මානව අත්දැකීම පිළිබඳ අපගේ අවබෝධය හැඩගස්වමින්, ඉදිරි පරම්පරා ගණනාවක් සඳහා ඔහුගේ උරුමය ප්‍රබල ලෙස පවතිනුඇති බව මේ වාර්තාවල සඳහන්ව තිබුණි.
ඔබෙසේකරට ශාස්ත්‍රීය සම්මාන කිහිපයක් හිමි වූ අතර, එම විෂය සඳහා ඔහු කළ ශාස්ත්‍රීය දායකත්වය අගයමින් රාජකීය මානව විද්‍යා ආයතනය විසින් තෝමස් එච්. හක්ස්ලි පදක්කම ද ඇතුළුව.[9] 1978 දී ඔහුට ගුගන්හයිම් ශිෂ්‍යත්වයක් පිරිනමන ලදී.[
මාෂල් සහ්ලින්ස් සමඟ විවාදය
ප්‍රධාන ලිපිය: සහ්ලින්ස්–ඔබෙසේකර විවාදය
1990 ගණන්වලදී ඔබෙසේකර මාෂල් සහ්ලින්ස් සමඟ ආදිවාසීන්ගේ තාර්කිකත්වය පිළිබඳව ප්‍රසිද්ධ බුද්ධිමය විවාදයකට එළඹුණි. 1779 දී හවායි දූපත් වල ජේම්ස් කුක්ගේ මරණය පිළිබඳ විස්තර පරීක්ෂා කිරීම හරහා විවාදය සිදු කරන ලදී. විවාදයේ හරය වූයේ ආදිවාසීන්ගේ තාර්කිකත්වය තේරුම් ගන්නේ කෙසේද යන්නයි. ආදිවාසීන් බටහිරයන් මෙන් මූලික වශයෙන් සිතන බවත්, එසේ නොමැති නම් ඕනෑම තර්කයක් ඔවුන් “අතාර්කික” සහ “අශිෂ්ට” ලෙස පින්තාරු කරනු ඇතැයි ඔහු සැලකිලිමත් වූ බවත් ඔබෙසේකර අවධාරනය කළේය. ඊට වෙනස්ව, සහලින්ස් තර්ක කළේ එක් එක් සංස්කෘතියට විවිධ රටා කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමෙන් සහ නිශ්චිත සංස්කෘතික ආඛ්‍යාන තුළ ඒවා පැහැදිලි කිරීමෙන් ලෝකය අර්ථවත් කරන විවිධ ආකාරයේ තාර්කිකත්වයක් තිබිය හැකි බවත්, සියලු සංස්කෘතීන් තනි තාර්කික දෘෂ්ටියකට මඟ පෙන්වන බව උපකල්පනය කිරීම යුරෝ කේන්ද්‍රීයවාදයේ ආකාරයක් බවත්ය.
ඔහු විසින් ප්‍රකාශයට පත් කෘතීන් අතර ලංකාවේ ගමේ ඉඩම් කාලය: සමාජ විද්‍යාත්මක හා ඓතිහාසික අධ්‍යයනයක්, 1967
මෙඩූසාගේ කොණ්ඩය: පුද්ගලික සංකේත සහ ආගමික අත්දැකීම් පිළිබඳ රචනයක්, 1981 පත්තිනි දේවතාවියගේ සංස්කෘතිය, 1984
බුද්ධාගම පරිවර්තනය විය: ශ්‍රී ලංකාවේ ආගමික වෙනසක් (රිචඩ් ගොම්බ්‍රිච් සමඟ), 1988 සංස්කෘතියේ කාර්යය: මනෝ විශ්ලේෂණය සහ මානව විද්‍යාවේ සංකේතාත්මක පරිවර්තනය, 1990
කැප්ටන් කුක්ගේ අපෝතියෝසිස්: පැසිෆික් කලාපයේ යුරෝපීය මිථ්‍යා නිර්මාණය, 1999 කර්මය පරිකල්පනය කිරීම: ඇමරිකානු, බෞද්ධ සහ ග්‍රීක පුනරුත්පත්තියේ සදාචාරාත්මක පරිවර්තනය, 2002 කැනිබල් කතාව: දකුණු මුහුදේ මිනිසා අනුභව කරන මිථ්‍යාව සහ මිනිස් පූජාව, 2005 කර්මය සහ නැවත ඉපදීම, 2005
පිබිදුණු අය: දර්ශනීය අත්දැකීම්වල සංසිද්ධිය, 2012
විනාශ වූ රජු: ඉල්ලීමක් සඳහා ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ, 2017
ඉතිහාසය: ශ්‍රී ලාංකික අතීතය සහ ආඛ්‍යාන නිරූපණයේ උභතෝකෝටික තත්ත්වයන්, 2019
උඩරට රාජධානියේ බොහෝ මුහුණු: 1591–1765, අපේ කාලය සඳහා පාඩම්, 2020
යක්ෂයන් ස්ථානගත කිරීම: ශ්‍රී ලාංකිකයන් අතර චාරිත්‍රානුකූල පිළිවෙත්, 2021
උඩරට රාජධානියේ වැද්දන්ගේ පැවැත්ම: නැවත විභාගයක්, 2022
සඳහන් කල හැකිය.
ගණනාථ ඔබේසේකරයන් මගේ වැඩිමහල් සොහොයුරාවූ කුලනාථ සේනාධිරයන්ගේ පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලයේ සමකාලිනයෙකු මෙන්ම සමීප මිතුරෙකුද විය.ඔවුන් දෙදනාම දැන් වියෝවී ගොසිනි.ඔහු මගේ ලබැඳි මිතුරෙකුවූ ප්‍රවිණ ජනමාධ්‍යවේදියෙකු මෙන්ම ගත්කරුවකුවූ නන්දන වීරරත්නයන් ඔහු හා දිගු කලක් තිස්සේ සමීපව ශාස්ත්‍රීය කටයුතුවලට දායකවූ අයෙකුවිය.
මහාචාර්ය ගණනාථ ඔබේසේකර මහතාගේ අවසාන කටයුතු ඔහුගේ ඉල්ලීම පරිදි පැය 24 ඇතුලත, හෙට 26 උදේ 11.00 ට කොළඹ ජාවත්ත කනත්තේ දී සිදුකෙරේ. ඔහුගේ දේහය බම්බලපිටිය ලෝරිස් පාරේ අංක 15 දරණ නිවසේ තැන්පත් කර ඇත.
මහාචාර්ය ගණනාථ ඔබේසේකර මහතාණෙනි ,ඔබට සුබ ගමන්
ශාන්ත සේනාධීර
ලංකා නිවුස් යු.කේ.